Python'da Listelerin Kullanımı

 Python'da listeler nasıl kullanılır? Özellikleri nelerdir? Listeler üzerinde işlemler nasıl gerçekleştirilir? bu yazı içerisinde bu sorulara tek tek cevap arayacağız. Diğer birçok programlama dilinde "Array (Diziler)" olarak karşımıza çıkan bu yapılar Python programlama dilinde "Listeler" şeklinde adlandırılıyor diyebiliriz. Birebir aynı olmamakla birlikte bu iki farklı programlama yapısının bir hayli birbirine benzediği söylenebilir. 

Listeler içerisinde birçok yapıyı barındıran veri tipleridir. Bir listenin içerisinde hem string hem de integer gibi farklı türleri aynı anda barındırabilir. Ayrıca yine bir liste içerisinde başka bir liste de bulunabilir. Genel bir örnek olarak aşağıdaki listeyi inceleyebilirsiniz:

ornek_liste=[1,2,"Merhaba Dunya",True,["Elma",18],7.4]
print(ornek_liste)

Yukarıda göründüğü üzere aynı liste yapısı içerisinde hem farklı bir liste hem string hem float hem integer hem de boolean veri tiplerinde değişkenler yer almaktadır. Bu değişkenlerin index sıralaması soldan sağa doğru 0 ile başlayıp 1,2,3... şeklinde devam etmektedir. Fakat listenin içerisinde yer alan diğer liste tek bir eleman olarak görünmektedir. Şimdi sırasıyla listeler üzerinde gerçekleştireceğimiz işlemlere tek tek bakalım:

• İlk olarak listenin uzunluğunu öğrenmek için "len" komutunu kullanacağız.
• Ardından listenin herhangi bir indexinde yer alan elemanını çağırma işlemini gerçekleştireceğiz.
• Daha sonra listeye eleman ekleme ve çıkarma işlemlerini gerçekleştireceğiz. 
• Listeyi küçükten büyüğe sıralamayı ve ters çevirmeyi göreceğiz.
• En sonunda da liste kopyalama nasıl olur ona bakacağız.

print(len(ornek_liste))
print(ornek_liste[1])

Listenin boyutunu kodlarda gördüğünüz gibi "len" komutu yardımıyla öğrendik. Ardından köşeli parantez içerisine çağırmak istediğimiz elemanın index numarasını yazdık. Eğer direkt listenin sonuncu elemanını öğrenmek isterseniz :

print(ornek_liste[-1])
print(ornek_liste[len(ornek_liste)-1])

komutlarından yararlanabilirsiniz. Bunların dışında belirli aralıklardaki elemanları görmek istiyorsanız (örneğin index sırası itibariyle 2. 3. ve 4. elemanları görmek için) aşağıdaki komut diziniminden faydalanırsınız:

print(ornek_liste[2:5])

Burada dikkat edilecek husus, index numarasına göre 2'nin dahil 5'e kadar ve 5 numaralı indisin dahil olmayacağıdır.

Şimdi ise listemize yeni eleman ekleme ve mevcut elemanlardan birini çıkarma işlemlerine bakacağız.

Eleman eklemek için "append";istediğimiz index numarasına eleman eklemek için de "insert" komutlarını kullanacağız.

Listeden bir değişken çıkarmak için "remove"; index numarasına göre değişkeni çıkartmak için de "pop" komutunu kullanacağız. Aşağıdaki kodlarda yaptığımız işlemleri görebilirsiniz:

 

ornek_liste.append(18)
ornek_liste.insert(0,47)
print(ornek_liste)


ornek_liste.remove(18)
ornek_liste.pop(0)
print(ornek_liste)

Şimdi ise listeyi ters çevirme işlemini gerçekleştireceğiz. Bunun için "reverse" komutunu kullanacağız. Ardından listeyi büyükten küçüğe sıralayacağız. Bu sefer de "sort" komutunu kullanacağız. Eğer bir listeyi büyükten küçüğe sıralamak isterseniz de önce küçükten büyüğe sıralayı ardından ters çevirebilirsiniz. 

Biz yukarıda kullandığımız listemizi bu aşamada değiştireceğiz. Zira bu işlemleri sayılar üzerinde gerçekleştirmemiz gerekmekte. Rastgele sayılara yer verdiğimiz yeni listemizle işlemlerimizi gerçekleştiriyoruz:

yeni_liste=[5,8,71,45,1.0,6.7,0,-8.3,-77]
yeni_liste.reverse()
print(yeni_liste)

yeni_liste.sort()
print(yeni_liste)

Son olarak ise liste kopyalama işlemine geçeceğiz. Bunun için 3 farklı yöntem mevcut. İlk olarak kodlama ile uğraşanların aşina olduğu "="operatörü yardımıyla bir liste içerisine diğerine eklemeyi, ardından ikinci olarak "list"komutuyla kopyalamayı ve en sonunda bir liste komutu olan "copy" ile kopyalama gerçekleştireceğiz.

liste1=[4,5,6,7]
liste2=liste1
liste3=list(liste1)
liste4=liste1.copy()

print(liste1)
print(liste2)
print(liste3)
print(liste4)

Yukarıda gösterdiğimiz kodlama işlemlerinde dikkat edilecek husus, atama operatörü ile kodlama yaparsanız liste1'i değiştirdiğiniz vakit liste2'nin de otamatik olarak değişmesidir. Diğer kopyalama işlemlerinde ise bu görülmektedir.

Bunların dışında listelerde kullanılan diğer metodları öğrenmek için "print(dir(liste1))" komutundan faydalanabilsiniz. Esenlikle kalın, iyi çalışmalar...