GİRİŞİM FİKRİ NASIL ORTAYA ÇIKARTILIR? 9 Adımda Girişimcilik Fikrini Bul!
Girişimciliği enine boyuna düşündün, kendinde bu özelliklerin olduğuna karar verdin ve artık bir iş fikri bulup bir an önce hayata geçirme niyetindesin. Fakat elle tutulur bir iş fikrine de sahip değilsin. Şimdi, bu dokuz adımlık süreç boyunca bir girişim fikri nasıl bulunur seninle buna değinelim:
1)Problemi Fark Etmek
Her girişim, bir problem veya ihtiyacı gidermek için ortaya
çıkmaktadır. Eğer insanların alışveriş yaparken karşılaştığı zorluklar veya
daha pratik çözümlere ihtiyaçları olmasaydı muhakkak ki online alışveriş
sitelerine de ihtiyaç kalmazdı. Senin de her şeyden önce ihtiyacın olan şey bir
problem.
Bir problemi keşfetmeye önce kendinden başlayıp zamanla
çemberi genişletmeni öneririm. Burada iyi bir gözlem gerekli olacaktır.
İhtiyacı olan problemi belki kendi mahallende, belki kendi okulunda veya belki
de okuduğun bir yazı içinde bulacaksın. Ama bunun için dediğim gibi iyi bir
gözlemci olmak zorundasın. Bu süreci aceleye getirmeden uzun bir zamana
yayabilirsin. Zira insanların halen birçok problemi ve ihtiyacı mevcut.
2)Personanı
Bulmak
Bir problemi bulduktan sonra yapılacak ikinci şey kendine
“Benim personam kim?” sorusunu sormaktır. Persona, en basit haliyle senin
müşteri kitleni temsil eden sembolik bir kişidir. Örneğin, üniversite
öğrencilerinin karşılaştığı bir sorunu ele alıyorsan personanın:
-Adı: Mehmet
-Yaş: 22
-Okul: Falanca Üniversite
-Bölüm: Filanca Bölüm
-Yaşadığı Şehir: X Şehri
Gibi temel özelliklerini yazdıktan sonra günlük rutini
nedir, geliri ne kadar, karşılaştığı sorunlar nelerdir, bunlara ürettiği veya
kullandığı çözümler nelerdir gibi personanı derinlemesine analiz etmen
gerekmektedir.
3)Personanı
İyi Tanımak
Öncelikle şunu belirtmeliyim ki bu aşama bir önceki adımdan
çok farklı. Artık elinde bir problem var, bir personanı oluşturdun sıra bundan
sonra sahaya inmeye geldi. Bu aşamada personanı sağlayan kişileri bulmalısın.
Ama dikkat et bunlar seni tanıyan insanlar olmasın. Çünkü tanıdıkların olumlu veya
olumsuz fark etmeksizin söyledikleri şeylerle seni yanıltabilir. Bu yüzden
mümkün olduğunca uzak çevreden insanlarla iletişime geçmeye çalış.
Bu aşamada ne kadar fazla kişiye soru sorarsan o kadar iyi
olacaktır. Buradaki sayı en az on olmakla beraber otuza kadar çıkmasında da
fayda var. Zira bu adım sonucunda belki de problem olarak gördüğün şeylerin
personalar tarafından çok da dert edilmediğini fark edebilirsin. Veya yine
onların bambaşka sorunları olduğunu da görebilirsin. O yüzden sorularını ufkunun
genişlemesine fayda sağlayacak şekilde hazırlamanda fayda var.
4)Çözüm
Üretmek
Artık bir personaya sahipsin. Onun probleminin ne olduğunun
da farkındasın. O halde sıra çözüm üretmeye geldi. Bu aşamada sana fayda
sağlayacak şeyler özellikle şimdiye kadar gerçekleştirilmiş fikirlerdir.
Örneğin, psikolojik sorunu olan bir insan düşünelim. Bu kişi psikoloğa gitmek
istese de çevresinden veya başka şeylerden çekinerek bir adım atamıyor
olabilir. Burada onun yardımına koşan şey online hizmet veren siteler oluyor.
Online bir iş modelinden elle tutulur bir ürün olan güneş
takip sistemlerine geçiş yapalım. Bu icat, güneş panellerinden elde edilen verimi
artırmak üzerine geliştirilmiştir. Zira güneş tüm gün boyunca hareketli iken
paneller sabitti. Dolayısıyla verimi azalmaktaydı.
Şimdi iki farklı örnek verdim. Fakat bunların sayısını
artırmak mümkün. Buradan iki farklı çıkarım yapabiliriz:
-Birincisi artık teknoloji çağındayız. İnsanların
ihtiyaçlarını giderecek online çözümler üretebilmek gayet mantıklı bir tercih. Bu
aşamada sana ilham getirmesi için çeşitli girişimleri inceleyebilirsin. Türkiye’de
girişimcilik odaklı birçok merkez (BTM,Girişimcilik Vakfı, İtü Çekirdek…) ve yayın
yapan birçok kanal (egirişim, Webrazzi….) bulunmakta. Bunların dışında
girişimlerin fonlandığı platformları da (fonbulucu,arikovani…) takip etmende
fayda var.
-İkincisi ise varolan bir ürünü fonksiyonel hale getirmekten
geçmekte. Yine bu konuyla ilgili çeşitli araştırmalar, makaleler takip edebilirsin.
Benim ise sana farklı bir önerim olacak : asknature.org
Asknature, doğanın muhteşemliğini sana sunan bir platform.
Güneş takip sistemlerinin “Günebakan” çiçeğinden ilham alınarak ortaya
çıkarıldığını biliyor muydun? Veya cırt bandlarının pıtrakları inceleyerek
ortaya çıkarıldığını hiç duymuş muydun? Bu gibi daha birçok şeyi yani
biyomimikri (biyotaklit) ve inovasyona dair bilgileri bu siteden keyifle okuman
mümkün.
5)Pazarını
Keşfetmek
Çözümün de artık hazır olduğunu göre pazar analizine
geçebiliriz. Yine bir örnek vermek gerekirse senin iş fikrin bir şehirdeki
üniversite öğrencilerine fayda sağlamaya dayalı bir modelse, senin pazarın da o
ildeki üniversite örğencileri oluyor. Tabii ki bu pazarı biraz daraltmaya ihtiyacımız
var. O grubun içerisinde ne kadar kişi senin iş fikrini kullanabilir? Onların
ne kadarı senin fikrin için cebinden para çıkarmayı göze alır? Bunları düşündükten
sonra ürününün fiyatı ile yıllık ne kadar satış yapabileceğini bir hesapla,
onun sonuncunda ortaya çıkan sayı işte senin pazarından elde edeceğin gelir.
NOT: 5.Adımla birlikte artık geri kalan adımlar (özellikle
5,6,7 ve 8. Adımlar) burada anlattığımdan daha kapsamlı bir şekilde araştırılıp
not edilmelidir.
6)Rekabet
Analizini Yapmak
Rekabet analizi aşamamız ise sizin yer aldığınız pazarda
bulunan, sizin rakibiniz olan girişimleri analiz edeceğimiz kısım. Bu aşamada
rakiplerinizi iyi tanımalı, sizden farklı neler yaptıklarını iyi öğrenmeli ve
onlarla kendinizi kıyaslayıp rakipleriniz ve sizin olumlu/olumsuz yönlerinizi ortaya
çıkartmalısınız.
“Ben bu rakipleri nasıl bulacağım?” diyorsanız eğer merak
etmeyin. Yukarıda bahsettiğim girişim ağları ve girişimcilik paydaşları size fayda
sağlayacaktır. Türkiye’deki girişimcilik ekosisteminde onlarca farklı kurum yer
almaktadır. Bunları takip etmenizi hatta imkanınız varsa bunlardan birine de
dahil olmanızı şiddetle tavsiye ederim.
7)Gelir Modelini Oluşturmak
Bir girişimci
olacaksınız fakat parayı nasıl kazanacaksınız? Gelir modeliniz ne olacak? Ana
gelir modeliniz dışında alternatif bir gelir modeline sahip misiniz? Elde
edeceğiniz gelirin sürekliliği var mı?
İşte tüm bu
sorunlara tek tek cevabı bu aşamada bulacaksınız. Zaten tahmini bir ürün satışı
muhakkak vardır aklınızda. Bir fiyat da belirlemiş olma ihtimaliniz hayli
yüksek. Ancak artık bunların kağıda veya bir word sayfasına dökülme vakti geldi.
Gelir modeli kısmı önemli bir kısım. Özellikle yatırımcı sunumu yapacak kişilerin
yatırımcıyı ikna etme konusunda bir hayli işine yarayacak yerlerden biri
burası. O yüzden bu konuda mümkün olduğunca çalışmanızı öneririm.
8)İş Modelini Tamamlamak
Bazı kişilere göre işin en güzel kısımlarından biri burası. Google'da bu başlığı aratarak bir kanvas bulun ve dikkatlice
Çünkü fark edeceksiniz ki şimdiye kadar yaptığınız birçok
şeyi önünüzdeki bu kanvasa dolduracaksınız. Yani aslında tüm çalışmalarınız ve
girişim fikriniz artık bir kanvas içerisinde, sizin önünüzde yer almakta.
9)Prototip Oluşturmak
Her şey tamam. Artık ürünün prototipini yapmaya hazırız. O zaman ürünümüzü yatırımcı ve müşteri karşısına çıkartabilecek o prototipi nasıl yapacağımıza bakalım. Yine bir örnekle gidelim: Diyelim ki siz bir mobil uygulama yapacaksınız. Fakat henüz bu uygulama ortada yok. O zaman kolayca uygulama prototipi hazırlayacağınız araçlardan (örnek MarvelApp) faydalanmanız mümkün. Veya web site fikriniz varsa Wix, Wordpress gibi bir ortamda sitenizi hazırlamanız mümkün. E-Ticaretten, haber portalına kadar birçok şeyi web siteler üzerinden yapabilirsiniz. Fakat dikkat edin saydığımız site hazırlama programlarının ve daha ismini geçirmediğimiz birçok platformun olumlu yönleri olduğu gibi zorlukları da mevcut. Bu aşamada siz, kendi iş modelinize en uygun olanı iyice araştırmadan site hazırlamaya başlamayın. Aksi takdirde zorlanacağınız için hevesiniz kırılabilir; işiniz aksayabilir.
Yazımın arasında bahsetmiştim fakat yinelemek isterim. Türkiye’de
girişimcilikle ilgili onlarca farklı kurum mevcut. Pandemi süreciyle birlikte
birçoğu online olarak önemli etkinliklere ve eğitimlere imza atmakta. Bunlardan
bazıları ücretsiz olduğu gibi bazıları da eğitimlerine ücretli bir şekilde
devam etmekte. Bir kısmı da girişiminizin yatırımcı bulmasından sonra sizden
komisyon varisi bir ücret almakta.
Bu kurumların size en büyük avantajı ise iyi bir iş ağınızı
kurmaya yardımcı olması. Buralar sayesinde çok farklı kişileri tanıyabilir,
yatırımcılarla tanışabilir ve onlara fikirlerinizi sunabilirsiniz. Tanıyacağınız
insanlarla yarın bir gün beraber bir iş yapabilir veya onlardan bazıları ile ekip
arkadaşı olabilirsiniz.
Girişimcilik zor ve zahmetli ama başarılı olmanın da mümkün
olduğu bir yol. Bu yolda size başarılar dilerim. Esenlikle…
Hiç yorum yok